Tin...Vịt và văn hóa ứng xử với tin đồn thất thiệt

Vào cuối tháng 9, một số báo mồm đưa thông tin về tin đồn Tổng giám đốc công ty XYZ gặp rắc rối về mặt pháp lý. Đang có việc ở xa, ông ta phải cấp tốc về công ty để xem thực hư. Chưa biết tin đồn ác ý này xuất phát từ đâu, nhưng các hoạt động kinh doanh của công ty XYZ vẫn diễn ra một cách bình thường. Vài ngày sao lại...tin vịt, được tung ra. Nào là công an truy hỏi, nào là bị kiện, trong khi đó vị tổng giám đốc này đang ngồi thư giãn nhâm nhi ly bia với bạn bè... Rồi ngày nọ, tin đồn lại là Chủ tịch công ty chứng khoán bị thôi chức; Tổng giám đốc doanh nghiệp bị rắc rối pháp lý, tổng giám đốc ngân hàng bỏ trốn, thậm chí tự tử... những tin đồn thất thiệt ngày càng xuất hiện nhiều hơn, gây hoang mang cho mọi người. Tin đồn thất thiệt là gì? Nhận diện nó và Ứng xử với nó một cách có văn hóa, đó thật sự là vấn đề mà bất cứ tổ chức, doanh nghiệp nào cũng cần nghiên cứu và áp dụng.
Mưa vàng, mây bạc, ăn gạo gây ung thư, gạo nhựa, trứng giả… Những tin đồn thất thiệt gây lo ngại dư luận và tác động tiêu cực tới đời sống xã hội.
Để Bạn và Tôi có cơ sở phòng tránh và mọi người nhận diện để có biện pháp ngăn chặn kịp thời.
1. Tin...vịt nóng bỏng tính thời sự

Mang tính quy luật, tin đồn thường ăn theo các sự kiện thời sự nóng bỏng, được dư luận đặc biệt chú ý ở nhiều phương diện: chính trị, khoa học, công nghệ, các vấn đề kinh tế - xã hội… Khi 1 vùng nào đó bị thiên tai, địch họa, ví như Nhật Bản xảy ra động đất gây thiệt hại vô cùng lớn, hàng loạt tin đồn ăn theo làm cả châu Á lao đao: tin đồn mưa axit, mây phóng xạ, núi lửa phun trào, sóng thần bất ngờ tại nhiều bờ biển…

Tại các công ty, tin đồn nóng bỏng tính thời sự cũng đã có tiền lệ. Còn nhớ năm nào đó, ACB bị dính chưởng tin đồn, thế là làm dân tình rối cả lên.



Do tính thời sự nóng bỏng (gồm tính thời sự thế giới và thời sự trong nước) đã hút lượng người quan tâm vô cùng lớn, nó cũng gây tò mò đặc biệt với người tiếp nhận tin đồn, bất luận độ tuổi, giới tính, vùng miền. Trước đây, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, tin đồn thất thiệt chỉ dễ lây lan ở vùng lạc hậu, người dân nhận thức kém. Nhưng ngày nay, qua hàng loạt tin đồn nóng bỏng cho thấy, tin đồn thậm chí còn gây sốt mạnh ở vùng đô thị, làm chính những người có nhận thức cũng dễ rơi vào tâm lý hoang mang không rõ thực hư.

Ví dụ như: Tin vịt về Ghế cao cho chó :

Hãng đồ nội thất Con Voi tại Áo đã công bố sản phẩm mới nhất mang tên Con Voi Đú, được biết tới là ghế cao dành cho chó. Thông tin về sản phẩm mới đã được đăng tải trên trang facebook của IKA Áo, kèm theo một link Youtube, nơi một nhà thiết kế của IKA thảo luận các thiết kế an toàn cho sản phẩm mới. Trên thực tế, đây là sản phẩm... không có thật.

2. Phương thức lây lan tin đồn cực khủng

Ngày xưa, tin đồn chủ yếu qua truyền miệng, thường chỉ lây lan trong phạm vi hẹp làng xã, vùng miền. Do tính truyền miệng, tốc độ tán phát cũng chậm. Nhưng công nghệ số đang làm điên đảo tin đồn.

Tin nhắn qua chat, điện thoại với nội dung cảnh báo mọi người không nên này nọ, nó lan truyền khắp nơi, lan như dịch hạch. Khiến những người không mấy quan tâm, không tò mò cũng bị tấn công bằng phương thức tung tin loạn xạ. Nó là Bão Tin Đồn.

3. Gây sốc vì tin đồn chụp mũ khoa học

Để gây dựng cơ sở và tạo độ tin cậy cho tin đồn, người tung tin đồn cố gán ghép cái gọi là cơ sở khoa học, gắn với các dấu mốc, sự kiện có thật.

Những kẻ gieo rắc tin đồn dựa vào thời điểm nhạy cảm để tung tin nhảm.

Tin Vịt nhưng đồn như Loa nén, đây là một điều mà bất cứ doanh nghiệp nào cũng phải dè chừng.



Các nhà xã hội học đưa ra điểm phân biệt dư luận xã hội và tin đồn như sau: tin đồn là một dạng thông tin không chính thức, thông thường là bịa đặt, phao tin, đồn nhảm. Tin đồn chủ yếu dựa vào cảm xúc chủ quan nên tin tính tự phát lớn, lan truyền nhanh. Tin đồn thường bị xuyên tạc bởi tính chủ quan của người truyền tin.

Một đánh giá khác cho rằng, tin đồn là thông tin không được ai khẳng định, thiếu những sự kiện cụ thể để kiểm tra tính chính xác. Tin đồn được chế biến ngày càng xa tin gốc, mang đậm màu sắc cảm xúc cá nhân…

Phòng ngừa và xử lý khủng hoảng tin đồn như thế nào?

Có thể thấy tin đồn thường nhằm vào những lĩnh vực và mặt hàng nhạy cảm hay thiết yếu và xuất hiện ở những thời điểm nhạy cảm - gắn với những biến động lớn trong nền kinh tế trong nước hoặc thế giới. Ngoài ra, nó cũng xuất hiện khi chính sách không đồng bộ, hiệu quả, có sự thay đổi bất ngờ, mọi người thiếu hay nhận được thông tin không chính xác.

Tin đồn, đôi khi nó như một trò chơi trẻ con.



Còn ở góc độ doanh nghiệp, phần lớn các cuộc khủng hoảng gần đây đều do các đối thủ cạnh tranh đạo diễn hay một bộ phận nhỏ nhân viên của chính mình trả thù riêng. Hoặc một số thành phần nói cho sướng mồm, không biết là đang làm hại doanh nghiệp và cá nhân người khác.

Ở góc độ của nhà nước, để xử lý tốt các tin đồn thất thiệt thì cần phải tạo sự minh bạch và nhất quán trong việc ban hành chủ trương và thực thi chính sách, cập nhật kịp thời những bổ sung, điều chỉnh chính sách. Điều quan trọng trong việc tổ chức thực hiện chính sách là phải duy trì được niềm tin của người dân đối với nó. Nếu không, việc xử lý tin đồn thất thiệt nói riêng và việc ban hành các chính sách khác để điều tiết đời sống kinh tế - xã hội sẽ không phát huy được tác dụng như mong muốn của các nhà hoạch định chính sách.

Bên cạnh đó, cần có cơ chế tiếp cận, phản ứng hiệu quả khi có tin đồn thất thiệt. Cần tạo lập hệ thống thông tin hiệu quả đến người dân với nhiều hình thức đa dạng để họ được quyền thường xuyên tiếp nhận thông tin đầy đủ, chính xác và không bị bất ngờ từ các cơ quan chức năng. Khi đó, các tin đồn thất thiệt sẽ không dễ lan truyền, tác động tiêu cực đến xã hội.

Mặt khác, phải có chế tài đủ mạnh để ngăn chặn và xử lý những kẻ phao tin đồn thất thiệt. Hiện nay xử lý tin đồn ở góc độ pháp luật còn chưa chặt chẽ.

Ở góc độ doanh nghiệp, một số kinh nghiệm đã được đúc kết ra khi xử lý khủng hoảng do tin đồn thất thiệt tạo ra.

Thứ nhất là hãy dự báo những phương án rủi ro nhất có thể xảy ra với tổ chức mình trong tương lai và chuẩn bị phương án đối phó. Thành lập một bộ phận xử lý khủng hoảng với bảng mô tả công việc rõ ràng cho từng vị trí khi khủng hoảng xảy ra. Chỉ định một người phát ngôn chính thức, thường là người đứng đầu. Phải nhanh chóng ổn định tình hình bên trong bằng cách ra thông báo nội bộ hoặc họp thông báo. Đối với bên ngoài phải lập tức thông tin cho các đối tác, các nhà phân phối, các cổ đông, nhà đầu tư… Để nhiễu thông tin chỉ có gây bất lợi mà thôi!

Thứ hai, có thể liên hệ với các công ty PR chuyên nghiệp, nơi có những chuyên gia được đào tạo bài bản và có kinh nghiệm trong đối phó với khủng hoảng, phối hợp cung cấp thông tin nhanh chóng và đều đặn cho các phương tiện truyền thông và công chúng về hoạt động của doanh nghiệp mình.

Thứ ba, khủng hoảng phải được xem xét và giải quyết trong thời hạn sớm nhất với duy nhất một nguyên tắc: đó là chữ tín với khách hàng. Khi quyết định hành động, chấp nhận những mất mát tạm thời, coi trọng uy tín và hiệu quả lâu dài.

Thứ tư, có thể đề nghị sự giúp đỡ của cơ quan công quyền quản lý lĩnh vực doanh nghiệp đang hoạt động hay tranh thủ sự ủng hộ của các chuyên gia có tiếng trong ngành, các tổ chức hoạt động xã hội, môi trường, đại diện Hiệp hội doanh nghiệp....

----------



Về Tin Vịt, còn nhiều vấn đề để bàn và nghiên cứu, xin được đưa một mẫu chuyện về VỊT UỐNG NƯỚC THẾ NÀO CHO... SƯỚNG để Bạn và chúng ta cùng thư giãn.



Hóa ra chúng mình có nhiều cách uống nước cực sai lầm đấy các ấy ạ!

Vịt 1 hóng hớt rằng: “Sáng dậy cứ phải uống một cốc nước lạnh thì mới tỉnh ngủ và khỏe khoắn được”

Sai lè lè rồi vịt ơi! Tuy rằng việc uống nước vào buổi sáng ngay sau khi tỉnh dậy là rất tốt nhưng ta tuyệt đối không được uống nước lạnh đâu! Bởi vì nó sẽ khiến cho dạ dày của các ấy bị kích thích, từ đó sinh ra những phản ứng hoá học không có lợi và làm bụng bị chướng khí đấy!

Vịt 2 quàng quạc: “Khi nào mà khát thì phải uống ngay thật nhiều nước vào”

Lại sai nữa rồi! Bất cứ lúc nào trong ngày các ấy cũng phải bổ sung nước cho cơ thể đều đặn. Vì đến khi đã cảm nhận được là mình đang khát nước thì có nghĩa là cơ thể đã bị mất nước khá trầm trọng rồi.

Không những thế, thật sai lầm khi nghĩ rằng uống ồ ạt nhiều nước vào cùng một lúc là chúng mình đã có thể cung cấp đủ nước cho cơ thể trong nhiều tiếng đồng hồ sau đó. Bởi vì sự thực là lượng nước bị uống vào càng dồn dập bao nhiêu thì sẽ càng bị thải ra ngoài nhanh hơn bấy nhiêu cơ.

Vịt 3 dõng dạc tuyên bố: “Phải uống ít nhất hai lít nước mỗi ngày để cơ thể phát triển cân đối và trí não luôn sáng suốt”

Lần này thì đúng rồi vịt nhé! 2 lít chính xác là lượng nước (gồm cả nước trong thức ăn mà các ấy cần nạp vào cơ thể mỗi ngày) để cân bằng và duy trì một cơ thể khỏe mạnh.


Vịt 4 giảng giải: “Càng uống nhiều nước càng tốt, có như vậy cơ thể mới thải hết được các chất độc ra ngoài”
Vừa đúng lại vừa sai! Ấy nên biết rằng có khoảng 160 - 180 lít nước chạy qua thận chúng mình mỗi ngày, nhưng trong số đó chỉ có từ 1 - 1,5 lít được thải ra ngoài. Nên nếu chúng ta uống quá nhiều nước (từ 3 lít trở lên) thì sẽ gây phản tác dụng đấy! Vì với lượng nước ấy sẽ xuất hiện tình trạng muối trong cơ thể bị pha loãng khiến các độc tố cũng bị pha loãng theo chứ không hề tập trung lại một chỗ để thải hết ra ngoài được đâu.

Vịt 5 khuyên răn: “Cần hạn chế uống nước khi cơ thể có hiện tượng bị giữ nước”

Nghe có vẻ đúng nhưng hóa ra lại là sai đấy ấy ạ! Tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày luôn luôn cần thiết cho hoạt động của cơ thể ! Nếu các ấy uống ít nước thì cơ thể sẽ tự giữ nước lại, từ đó gây ra hiện tượng phù ở chân và tay nữa cơ! Vì vậy nếu lỡ may có bị rơi vào tình huống này thì tốt nhất chúng mình vẫn nên uống nước đều đặn trong ngày, nhưng chú ý hãy uống với một lượng nhỏ mỗi lần thôi. Và khi tình hình không được cải thiện hoặc trở nên xấu đi thì Ấy nên lập tức đến bệnh viện để được các bác sĩ thăm khám kịp thời nhé!
Sưu tầm: www.samngoclinh.com